7 Beleving van veiligheidsrisico's en bezorgdheid

In de beleving van de woonomgeving spelen gevoelens van (on)veiligheid een belangrijke rol. Risicobeleving ten aanzien van externe factoren in de woonomgeving is daarom een onderdeel van de inventarisatie van verstoringen.
In paragraaf 5.1 is weergegeven over welke specifieke risicofactoren in de eigen woonsituatie men bezorgd is. In paragraaf 5.2 wordt gerapporteerd over bezorgdheid over de eigen veiligheid thuis door de nabijheid van verstoringsbronnen.

7.1 Risicofactoren in de eigen woonsituatie

Allereerst is gevraagd aan te geven of een bepaalde risicodragende situatie lijkt op de eigen woonsituatie (bijvoorbeeld wonen langs een spoorlijn). Indien de beschreven situatie van toepassing is op de persoonlijke situatie, is gevraagd de mate van bezorgdheid daardoor over de eigen veiligheid aan te geven op een schaal, lopend van 0=helemaal niet bezorgd tot 10=heel erg bezorgd. Tevens is gevraagd naar de mate van bezorgdheid over de eigen gezondheid op lange termijn door een aantal zaken.
Mensen worden betiteld als 'onbezorgd' wanneer de scores 0-3 zijn gebruikt. Degenen die op de schaal 4-7 hebben gescoord, worden beschouwd als 'matig bezorgd'. Een score van 8-10 op de schaal krijgt de waardering 'erg bezorgd' (zie "Definitie en operationalisering van risicobeleving en subjectieve vermijdbaarheid").

De meest herkende situaties zijn het wonen in een drukke straat (18%), het wonen in een polder onder zee- of rivierniveau (12%) en het wonen in een landbouw- of bollenteeltgebied (10%) of onder de aanvliegroute van een groot vliegveld (9%).

De situaties die de relatief grootste groep 'erg bezorgd' opleveren zijn het wonen op verontreinigde grond, langs een transportroute voor gevaarlijke stoffen, in een drukke straat of in de buurt van (petro)chemische industrie (zie figuur 5.1). Bij deze situaties is men in doorsnee bezorgd tot erg bezorgd. Het wonen nabij een kerncentrale, een rangeerterrein of een groot vliegveld zorgen voor ruim 20% van de bevolking voor erge bezorgdheid over de eigen veiligheid. Voor de overige situaties geldt dat de groep onbezorgden veruit in de meerderheid is.

Bezorgdheid over lange termijn effecten op de gezondheid heerst er met name ten aanzien van milieuverontreiniging in het algemeen en luchtverontreiniging in het bijzonder (zie figuur 5.2). Ook het aandeel erg bezorgden over effecten van schadelijke bestanddelen in levensmiddelen is aanzienlijk. Voor de overige aspecten geldt dat de onbezorgden in de meerderheid zijn. Lawaai is het aspect waarbij men zich de minste zorgen maakt over de gezondheid. Voor de overige aspecten is toch nog minstens 25% erg bezorgd over de gezondheid op lange termijn

Figuur 5.1 Bezorgdheid over de veiligheid bij wonen in risicovolle situaties

Figuur 5.2 Bezorgdheid voor de gezondheid op lange termijn