Hoe wordt hinder gemeten?

Hinder is een subjectieve zaak, in de zin dat het om een gevoel gaat. Niettemin kunnen er wel objectieve uitspraken over gedaan worden. Met het volgende voorbeeld wordt dit aanschouwelijk gemaakt.

Aan de Parallelweg wonen 100 mensen. Door de straat rijdt veel verkeer, waardoor de geluidsbelasting op de woningen 65 dB(A) is. Aan elke bewoner wordt nu het volgende formulier voorgelegd:

Wilt u op onderstaande balk aan geven in hoeverre u hier, in of rond uw woning, hinder ondervindt van het geluid van het wegverkeer? Zet een kruisje op de plek die met uw mate van hinder overeenkomt.

helemaal niet hinderlijk	----								heel erg hinderlijk
...1...	...2...	...3...	...4...	...5...	...6...	...7...	...8...	...9...	..10...
......	......	......	......	......	......	......	......	......	.....

De een zal zich zeer gehinderd voelen en een kruisje zetten bij de 8, de ander niet in het geheel, en dus bij de 1, enzovoorts. Als iedereen iets aangekruist heeft, wordt de balans opgemaakt. Het resultaat kan er volgt uitzien:

helemaal niet hinderlijk	----								heel erg hinderlijk
...1...	...2...	...3...	...4...	...5...	...6...	...7...	...8...	...9...	..10...
...19...	..22....	...16...	...13...	...12...	...8...	...5...	..7..	..6....	..4...

Dus 7 mensen hebben een kruisje bij "8" gezet. Om het resultaat bondig te kunnen samenvatten, worden de bovenste 3 punten samengenomen. Dit worden de "ernstig gehinderden" genoemd. In bovenstaand voorbeeld (8,9 en 10) samen is het percentage dus 17%. Degenen die op de punten 6,7,8,9, en 10 scoren, worden (in enige mate) gehinderd genoemd, in ons voorbeeld 30% van de mensen. Hier zijn de ernstig gehinderden dus bij inbegrepen.

Hier is als voorbeeld geluid genomen. Hetzelfde principe is ook toepasbaar voor geur, trillingen en lichthinder.

2 wat is een dosis-effect relatie?

U kunt zich nu indenken dat dit proces zich bij vele wegen met verschillende geluidsbe-lastingen kan herhalen. Bij lagere belastingen vindt men dan natuurlijk minder gehinderden, en bij hogere belastingen meer. Door deze punten in een grafiek te zetten, krijgt men een dosis-effect relatie. In de figuurs voor spoorweglawaai de dosis-effect relatie met de Lden van de geluidsbelasting gegeven.

3 Relatie met doelstellingen en gezondheid

Door de meeste gezondheidskundigen (bv:Gezondheidsraad) wordt hinder beschouwd als een zodanig gemis aan welbevinden dat het als gezondheidseffect in zich zelf wordt beschouwd. In het milieubeleid worden lange termijn doelstellingen en grondslagen voor de normstelling erin uitgedrukt. Verder is het aannemelijk dat hinder gerelateerd is met stress.

4. nadere informatie

Er is een keur van publikaties op het gebied van hinder en geluid. Een zeer goed overzicht met uitgebreide literatuurlijst is te vinden in:

"Geluid en Gezondheid", advies en achtergronddocument van een commissie van de Gezondheidsraad, mei 1994.